SANGKURIANG AYA DIMANA-MANA

Ku : Aan Merdeka Permana

SIGANA para ahli folkloré perlu ngayakeun panalungtikan deui, sabab tétéla lalakon Sangkuriang lain ukur aya di Bandung, dalah urang Kuningan jeung urang pakidulan Garut gé, ngaraku baroga Sangkuriang. SALILA ieu Sangkuriang téh sohorna aya di wewengkon Bandung-Subang. “Bukti kongkritna”, nyaéta Gunung Tangkubanparahu. Padahal di sagigireun éta, urang Kuningan ogé ngaku, yén Sangkuriang mah asli urang Kuningan. Bisi teu percaya, pan di ditu aya Gunung Tangkubanparahu. Malah di Waléd, aya arca Sangkuriang. Teu cukup ku kitu da urang pakidulan Garut gé ngakukeun yén Sangkuriang kungsi idek-liher di pakidulan Garut. Tempat ulinna di basisir Cilauteureun. Hanjakal harita can usum KTP, jadi can bisa kakoréh saenyana Sangkuriang téh penduduk mana?

Dina taun 1957 aya majalah Jakarta anu ngaguar Sasakala Sangkuriang dumasar kana fakta géologi. Cenah dataran Bandung kungsi kakeueum alatan Gunung Tangkubanparahu bitu. Gupitan di daérah Sanghyangtikoro jeung Rajamandala, katutup ku keusik, lebu batu jeung eusi gunung. Wewengkon Bandung nu kakeum téh antara Rajamandala tepikeun ka Ujungberung.

Ngan bisa jadi, harita aya sababaraha bujangga anu nyieun atawa nyadur dongéng Sangkuriang, dilarapkeun kana kaayaan geografi masing-masing. Saha anu niron saha, teu kapaluruh. Ngan hasilna, janggélék baé sasakala Sangkuriang di mana-mana. Ngan meureun ari Bandung mah puseurna kagiatan budaya, jadi wé anu diaku Sangkuriang “asli” téh ayana di Bandung.

Di Désa Sukamukti, Kacamatan Cisompét, pakidulan Garut, Sangkuriang diaku asli urang Garut. “Titinggal” Sangkuriang di Sukamukti mah mangrupa batu gedé ngajegir. Mun aya jalma nangtung dina puncelutna, moal katénjo bakat ku luhurna. Batu téh dingaranan Gunung Buligir. Mun rék ulin ka Sancang atawa ka Cilauteureun, katingali atra.

Ceuk dongéng, sakali mangsa Sangkuriang rék nyambungan ka dedemit nu mangkuk di Cilauteureun. Sangkuriang nanggung sundung eusina barang-barang keur nyambungan. Ngan barang anjog ka Leuweung Jagasatru, sinar pajar kaluar mantén. Sangkuriang ambek, sabab lalampahan moal bisa laju ari geus aya panonpoé mah. Sangkuriang mun lalampahan sok dibaturan ku balad dedemit tapi anu embung kacahayaan ku panonpoé. Manéhna sanggup nanggung sundung anu sakitu gedé jeung beuratna téh bané baé dibantuan ku para dedemit. Sangkuriuan ambek duméh kapiheulaan ku pajar. Cul sundung, Sangkuriang ménta ka Nu Kawasa sangkan sundung robah jadi batu. Tah, nya ka hareupna jadi Gunung Buligir. Sangkuriang mah jung baé muru Sanghyang Lawang. Ari nu disebut Sanghyang Lawang téh batu cadas nu aya di éta wewengkon. Muin ditingali ti kajauhan jiga lawang panto.

Sangkuriang gé aya di Kuningan. Lalakonna ampir sarua jeung nu aya di Bandung. Gunung anu jiga parahu nangkub gé aya di Kuningan téh. Ari di Waléd, Kabupatén Cirebon deuih, kapanggih aya arca anu diaku arcana Sangkuriang. Dongéng Sakuriang gé aya, peresis jeung vérsi Bandung. Nu dibendungna lain Citarum tapi Cisanggarung, dijieun situ jang lalayaran. Hanjakal arca téh geus euweuh tina urutna. Cenah mah dibawa diamankeun ka Bandung. Nyao ka mana ka Bandungna. ***

Dicutat tina Buku Serial investigasi sajarah lokal jeung carita rayat LALAKON TI KUNINGAN nu bakal medal.

Gambar tina Google
SANGKURIANG AYA DIMANA-MANA Ku : Aan Merdeka Permana SIGANA para ahli folkloré perlu ngayakeun panalungtikan deui, sabab tétéla lalakon Sangkuriang lain ukur aya di Bandung, dalah urang Kuningan jeung urang pakidulan Garut gé, ngaraku baroga Sangkuriang. SALILA ieu Sangkuriang téh sohorna aya di wewengkon Bandung-Subang. “Bukti kongkritna”, nyaéta Gunung Tangkubanparahu. Padahal di sagigireun éta, urang Kuningan ogé ngaku, yén Sangkuriang mah asli urang Kuningan. Bisi teu percaya, pan di ditu aya Gunung Tangkubanparahu. Malah di Waléd, aya arca Sangkuriang. Teu cukup ku kitu da urang pakidulan Garut gé ngakukeun yén Sangkuriang kungsi idek-liher di pakidulan Garut. Tempat ulinna di basisir Cilauteureun. Hanjakal harita can usum KTP, jadi can bisa kakoréh saenyana Sangkuriang téh penduduk mana? Dina taun 1957 aya majalah Jakarta anu ngaguar Sasakala Sangkuriang dumasar kana fakta géologi. Cenah dataran Bandung kungsi kakeueum alatan Gunung Tangkubanparahu bitu. Gupitan di daérah Sanghyangtikoro jeung Rajamandala, katutup ku keusik, lebu batu jeung eusi gunung. Wewengkon Bandung nu kakeum téh antara Rajamandala tepikeun ka Ujungberung. Ngan bisa jadi, harita aya sababaraha bujangga anu nyieun atawa nyadur dongéng Sangkuriang, dilarapkeun kana kaayaan geografi masing-masing. Saha anu niron saha, teu kapaluruh. Ngan hasilna, janggélék baé sasakala Sangkuriang di mana-mana. Ngan meureun ari Bandung mah puseurna kagiatan budaya, jadi wé anu diaku Sangkuriang “asli” téh ayana di Bandung. Di Désa Sukamukti, Kacamatan Cisompét, pakidulan Garut, Sangkuriang diaku asli urang Garut. “Titinggal” Sangkuriang di Sukamukti mah mangrupa batu gedé ngajegir. Mun aya jalma nangtung dina puncelutna, moal katénjo bakat ku luhurna. Batu téh dingaranan Gunung Buligir. Mun rék ulin ka Sancang atawa ka Cilauteureun, katingali atra. Ceuk dongéng, sakali mangsa Sangkuriang rék nyambungan ka dedemit nu mangkuk di Cilauteureun. Sangkuriang nanggung sundung eusina barang-barang keur nyambungan. Ngan barang anjog ka Leuweung Jagasatru, sinar pajar kaluar mantén. Sangkuriang ambek, sabab lalampahan moal bisa laju ari geus aya panonpoé mah. Sangkuriang mun lalampahan sok dibaturan ku balad dedemit tapi anu embung kacahayaan ku panonpoé. Manéhna sanggup nanggung sundung anu sakitu gedé jeung beuratna téh bané baé dibantuan ku para dedemit. Sangkuriuan ambek duméh kapiheulaan ku pajar. Cul sundung, Sangkuriang ménta ka Nu Kawasa sangkan sundung robah jadi batu. Tah, nya ka hareupna jadi Gunung Buligir. Sangkuriang mah jung baé muru Sanghyang Lawang. Ari nu disebut Sanghyang Lawang téh batu cadas nu aya di éta wewengkon. Muin ditingali ti kajauhan jiga lawang panto. Sangkuriang gé aya di Kuningan. Lalakonna ampir sarua jeung nu aya di Bandung. Gunung anu jiga parahu nangkub gé aya di Kuningan téh. Ari di Waléd, Kabupatén Cirebon deuih, kapanggih aya arca anu diaku arcana Sangkuriang. Dongéng Sakuriang gé aya, peresis jeung vérsi Bandung. Nu dibendungna lain Citarum tapi Cisanggarung, dijieun situ jang lalayaran. Hanjakal arca téh geus euweuh tina urutna. Cenah mah dibawa diamankeun ka Bandung. Nyao ka mana ka Bandungna. *** Dicutat tina Buku Serial investigasi sajarah lokal jeung carita rayat LALAKON TI KUNINGAN nu bakal medal. Gambar tina Google

Comments

Post a Comment

Saumpamina aya nu peryogi di komentaran mangga serat di handap. Saran kiritik diperyogikeun pisan kanggo kamajengan eusi blog.

Popular posts from this blog

NGARAN PAPARABOTAN JEUNG PAKAKAS

1. Patik = paranti nuar tatangkalan jeung meulahan suluh anu galede 2. Baliung = paranti nuar tatangkalan 3. Kampak = paranti meulahan suluh anu laleutik (dahan) 4. Balincong = matana dua, anu lancip pikeun nugar barangkal, bagian anu rubak pikeun ngagalo taneuh 5. Parang = paranti babad galeng, rubak ka tungtungna 6. Arit = paranti ngala jukut 7. Bedog = paranti nuar awi, paranti nutuhan dahan kai 8. Gobang = leuwih panjang ti bedog 9. Pedang= leuwih panjang ti gobang, sok dipake parabot perang 10. Kolewang = pedang pulisi jaman belanda, dina gagangna make panghalang 11. Betekok = bedog pondok (bedog si cepot) 12. Abir = peso rubak paranti nyacag daging 13. Kujang = peso anu seukeut tukang jeung hareupna 14. Sekin = bedog kapalang, lencop ka congona 15. Balati = sarua jeung sekin
Baca lebih lengkap »

Masrahkeun Calon Panganten Pameget ( Conto Pidato )

Nyanggakeun bilih aya nu peryogi kanggo conto pidato dina raraga masrahkeun calon panganten pameget, dihandap aya 3 (tilu) conto anu tiasa di angge, wilujeng : Conto ka-1 Bismillaahirrahmaanirrahiim, Assalamu'alaikum Wr.Wb. Alhamdulillahi rabbil 'alamiin, washalatu wasalamu ala asrofil anbiyai walmursalin wa'ala alihi washohbihi ajmain. Robbisrohli sodri, wayasirli amri wahlul ukdatamillisaani yafqohu qouli. Para wargi anu sami dimulyakeun ku Alloh, sumangga urang sami-sami nagdo'a ka nu kagungan ieu alam katut sapangeusina, urang neda jiad ijabahna mugia ieu pamaksadan ginanjar karahayuan. Dulur-dulur anu sami kumpul, sanak baraya nu pada aya, sepuh anom jaler istri, kalayan asmana sepuh miwah kulawargina cep..........Tipayun mugi sih panghaksami, reh sim kuring saabringan, cunduk rusuh datang geura, tanding walik muru pasir, tanding julang muru rangrang, tanding jogjog moro mondok, moro panonobanana. Dupi anu dimaksad, ieu nganteur nu teu lu
Baca lebih lengkap »

Sisindiran, Paparikan, Rarakitan Jeung Wawangsalan katut contona

*SISINDIRAN* Sisindiran téh asalna tina kecap sindir, anu ngandung harti omongan atawa caritaan anu dibalibirkeun, henteu togmol. Luyu jeung éta, dina sastra Sunda anu disebut sisindiran téh nyaéta karya sastra nu ngagunakeun rakitan basa kalawan dibalibirkeun. Dina sisindiran, eusi atawa maksud anu dikedalkeun téh dibungkus ku cangkangna. Wangunan sisindiran téh kauger ku purwakanti, jumlah engang dina unggal padalisan, jeung jumlah padalisan dina unggal padana. Ku kituna, sisindiran téh kaasup kana wangun ugeran (puisi). Upama ditilik tina wangun jeung cara ngébréhkeunana, sisindiran dibagi jadi tilu golongan nyaéta: (1) rarakitan; (2) paparikan, jeung (3) wawangsalan. Ditilik tina eusina, rarakitan jeung paparikan bisa dipasing-pasing jadi tilu golongan, nyaéta: (1) silihasih; (2) piwuruk; jeung (3) sésébréd. Conto sisindiran: Aya roda na tanjakan, katinggang ku pangpung jengkol. Aya ronda gogoakan, katinggang ku hulu kohkol.
Baca lebih lengkap »