Karajaan Arcamanik (Dok.Salakanagara)


Ku : Aan Merdeka Permana

BAHEULA di tatar Sunda, salian ti Pajajaran, aya karajaan-karajaan leutik. Bisa bae ngadegna bareng jeung Pajajaran aya. Tapi bisa jadi deuih mimiti ngadegna teh sanggeusna Pajajaran burak, nyaeta taun 1579 Masehi.
Karajaan leutik anu kakara ngadeg sanggeusna Pajajaran burak, di antarana nyaeta Karajaan Arcamanik. Ieu karajaan ngadeg dina taun 1608 Masehi. Nu ngadegkeunana Prabu Pamungkasan, salah saurang pangagung Pajajaran anu lumpat ti Pakuan Bogor, ka tebeh wetan.

Karajaan Arcamanik diadegkeun, lian ti ayana katineung anu gede ka Pajajaran, oge bari sakalian ngamankeun rajakaya Pajajaran.
Ceuk sakaol, di wewengkon Kampung Arcamanik tug ka kiwari aya pependeman atawa harta karun. Ngan teuing di mana ayana. Ti taun 1920-an keneh tepikeun ka kiwari, sok aya anu ngahaja kukurusuk kana rungkun-rungkun bala. Cenah mah anu rek nyiar pependeman tea.

Prabu Pamungkasan ngadegkeun karaton leutik di hiji pasir. Ngan eta karaton ancur ku sabab aya lini badag. Taun 1631 Masehi, diadegkeun deui karaton anyar. Tempatna rada beh luhur. Perenahna di Kampung Mandang Kamulya, Desa Sindang Kaprabonan.
Henteu kacaritakeun, kumaha riwayatna Prabu Pamungkasan. Karajaan Arcamanik, kapanggih lalakonna mah sanggeusna dirajaan ku Prabu Suryadiraksa Panangkaran.

Prabu Suryadiraksa Panangkaran teh turunan Kulawarga Panangkaran. Ti jaman Karajaan Sunda keneh geus aya papatih anu make ngaran kulawarga Panangkaran. Ki Giring Merta Panangkaran papatih ti Karajaan Sunda, lanceukna Prabu Suryadiraksa Panangkaran. Ki Giring Panangkaran boga anak katelahna Ki Pragola Panangkaran. Tepikeun ka jaman Pajajaran, Ki Giring masih keneh babakti. Suryadiraksa jeung Pragola oge milu babakti.

Sawaktu Pajajaran burak, Suryadiraksa Panangkaran katut Pragola Panangkaran milu ka Arcamanik, tur ari Suryadiraksa mah ahirna tepikeun ka jadi rajana pisan. Pragola Panangkaran jadi papatihna.

Prabu Suryadiraksa Panangkaran, jadi rajana tepikeun ka taun 1835 Masehi. Bisa jadi raja pamungkas. Da ti harita lalakon Karajaan Arcamanik oge milu ngiles. Ceuk sakaol mah disebut tilem. ***

Sempalan tina Buku SASAKALA KARAJAAN ARCAMANIK

Comments

Post a Comment

Saumpamina aya nu peryogi di komentaran mangga serat di handap. Saran kiritik diperyogikeun pisan kanggo kamajengan eusi blog.

Popular posts from this blog

NGARAN PAPARABOTAN JEUNG PAKAKAS

1. Patik = paranti nuar tatangkalan jeung meulahan suluh anu galede 2. Baliung = paranti nuar tatangkalan 3. Kampak = paranti meulahan suluh anu laleutik (dahan) 4. Balincong = matana dua, anu lancip pikeun nugar barangkal, bagian anu rubak pikeun ngagalo taneuh 5. Parang = paranti babad galeng, rubak ka tungtungna 6. Arit = paranti ngala jukut 7. Bedog = paranti nuar awi, paranti nutuhan dahan kai 8. Gobang = leuwih panjang ti bedog 9. Pedang= leuwih panjang ti gobang, sok dipake parabot perang 10. Kolewang = pedang pulisi jaman belanda, dina gagangna make panghalang 11. Betekok = bedog pondok (bedog si cepot) 12. Abir = peso rubak paranti nyacag daging 13. Kujang = peso anu seukeut tukang jeung hareupna 14. Sekin = bedog kapalang, lencop ka congona 15. Balati = sarua jeung sekin
Baca lebih lengkap »

Masrahkeun Calon Panganten Pameget ( Conto Pidato )

Nyanggakeun bilih aya nu peryogi kanggo conto pidato dina raraga masrahkeun calon panganten pameget, dihandap aya 3 (tilu) conto anu tiasa di angge, wilujeng : Conto ka-1 Bismillaahirrahmaanirrahiim, Assalamu'alaikum Wr.Wb. Alhamdulillahi rabbil 'alamiin, washalatu wasalamu ala asrofil anbiyai walmursalin wa'ala alihi washohbihi ajmain. Robbisrohli sodri, wayasirli amri wahlul ukdatamillisaani yafqohu qouli. Para wargi anu sami dimulyakeun ku Alloh, sumangga urang sami-sami nagdo'a ka nu kagungan ieu alam katut sapangeusina, urang neda jiad ijabahna mugia ieu pamaksadan ginanjar karahayuan. Dulur-dulur anu sami kumpul, sanak baraya nu pada aya, sepuh anom jaler istri, kalayan asmana sepuh miwah kulawargina cep..........Tipayun mugi sih panghaksami, reh sim kuring saabringan, cunduk rusuh datang geura, tanding walik muru pasir, tanding julang muru rangrang, tanding jogjog moro mondok, moro panonobanana. Dupi anu dimaksad, ieu nganteur nu teu lu
Baca lebih lengkap »

Sisindiran, Paparikan, Rarakitan Jeung Wawangsalan katut contona

*SISINDIRAN* Sisindiran téh asalna tina kecap sindir, anu ngandung harti omongan atawa caritaan anu dibalibirkeun, henteu togmol. Luyu jeung éta, dina sastra Sunda anu disebut sisindiran téh nyaéta karya sastra nu ngagunakeun rakitan basa kalawan dibalibirkeun. Dina sisindiran, eusi atawa maksud anu dikedalkeun téh dibungkus ku cangkangna. Wangunan sisindiran téh kauger ku purwakanti, jumlah engang dina unggal padalisan, jeung jumlah padalisan dina unggal padana. Ku kituna, sisindiran téh kaasup kana wangun ugeran (puisi). Upama ditilik tina wangun jeung cara ngébréhkeunana, sisindiran dibagi jadi tilu golongan nyaéta: (1) rarakitan; (2) paparikan, jeung (3) wawangsalan. Ditilik tina eusina, rarakitan jeung paparikan bisa dipasing-pasing jadi tilu golongan, nyaéta: (1) silihasih; (2) piwuruk; jeung (3) sésébréd. Conto sisindiran: Aya roda na tanjakan, katinggang ku pangpung jengkol. Aya ronda gogoakan, katinggang ku hulu kohkol.
Baca lebih lengkap »